Interview februari 2024
“Binnen CLICK. is er de ruimte om even stil te staan bij wat je eigenlijk al doet en leert in je eigen lespraktijk, alleen is daar meer tijd en aandacht voor. Daarnaast zijn de bijeenkomsten kwalitatief goed en ben je veel intensiever bezig met je vak. Dat vind ik heel fijn, dat het mogelijk is mijn eigen ideeën te bespreken en uit te werken”, vertelt Anne Swinkels. Ze is muziek- en ckv-docent op het Van Maerlantlyceum in Eindhoven en geeft les en doet onderzoek aan Fontys Academy of the Arts bij de opleiding Docent Muziek in Tilburg.
“Tijdens het traject waren er telkens momenten waarin we die tijd en ruimte kregen met de groep. Iedere maand gingen we naar een andere inspirerende locatie, waar je dan met een prikkelende vraag of een interessante spreker met z’n allen nadacht over kunst en educatie.
Telkens in een andere vorm, met veel vrijheid. Zo kwam ik erachter dat nog vijf andere deelnemers binnen CLICK. met hetzelfde thema bezig waren als ik: vertragen”, zegt Anne.
“‘Hoe kan ik met leerlingen of hoe kan ik zelf vertragen of verstillen?’, die vraag vind ik heel belangrijk. Dus voor het creatieve proces begint, even stilstaan, even vijf minuten met jezelf zijn bijvoorbeeld. Ik merk dat het goed werkt om daar binnen zo’n groep mee aan de slag te gaan. We stuurden elkaar wekelijks een opdracht om te vertragen en die deden we dan zelf of in de klas. De bevindingen deelden we met elkaar. Dat maakte het waardevol, dat je ook iemand terugkoppeling geeft. Dat je het samen doet”, zegt ze. “De beste manier van kennisoverdracht is toch op die manier. De ander aanspreken en vragen: ‘Doe je mee?’.
Het concept van die opdrachten wil Anne graag verder delen via een Instagram-account, op een ‘Loesje-achtige’ manier, vertelt ze. Zo kan ze de opdrachten delen met andere leerkrachten en docenten. “We hebben dit echt met z’n allen gedaan, die opdrachten geven aan elkaar werkt zo goed. Het is mooi om dat te blijven doen.”
Naast de fijne momenten in de groep en de ontmoetingen met gelijkgestemden, heeft Anne voor haarzelf ook helderder waar ze staat in haar werk. “Ik neem mijn collega’s bewuster mee in wat ik doe, want pas als je zelf ervaart wat kunst kan doen, dan komt het binnen. Dat kost veel tijd en ik blijf daarbij ook vragen stellen. Ik nodig anderen uit. Ik ben sterker in mijn schoenen komen te staan. Ik wist altijd al dat ik op de goede weg zat met mijn lessen, maar ik voel nu ook dat het zo is. Door CLICK. en de andere deelnemers heb ik me meer verdiept en kennis opgedaan.”
“Daarnaast heeft het traject me geholpen bij mijn onderzoek waarin ik de manier van lesgeven op het hbo probeer te vertalen naar het voortgezet onderwijs. Dit kwam precies op het goede moment, als een reflectie op mijn werk, om stil te staan.”
Interview voorjaar 2023
“CLICK. geeft mij de ruimte om te sparren en reflecteren met andere kunstvakdocenten en leerkrachten. Helderder naar mijn ideeën en onderzoek kijken, dat lukt in dit traject”, zegt Anne Swinkels. Ze is muziek- en ckv-docent op het Van Maerlantlyceum in Eindhoven en geeft les en doet onderzoek aan de Academie voor Muziekeducatie (FHK) in Tilburg.
“Binnen de Academie voor Muziekeducatie geven we sinds een paar jaar op een nieuwe manier les en leren studenten anders. Leren vanuit leeruitkomsten, waarbij we naar het proces kijken en niet alleen naar het product”, vertelt Anne.
“Dat brengt veel meer motivatie teweeg bij de studenten en ze mogen in de praktijk projecten doen die echt iets toevoegen; beroepsuitdagingen. Zo maakte een aantal studenten educatiemateriaal voor een orkest.
Ik begeleid studenten al heel lang en zie dat deze manier van leren heel waardevol is Coaching is ook een belangrijk onderdeel hierin.”
Dit procesgerichte leren wilde Anne ook bij haar leerlingen op het Van Maerlantlyceum introduceren. Daar krijgt ze nu ruimte en uren voor vanuit de directie van de school. “In het komende jaar mag ik experimenteren binnen mijn kunstvakken en ik wil meer collega’s erbij betrekken. Bij Engels is er al een docent geïnteresseerd. Het is echt een andere manier van lesgeven, want je komt los van de methode en schrijft samen de leeruitkomsten uit”, zegt ze.
“Bij CLICK. voel ik de ruimte om mijn onderzoek verder uit te diepen en concrete vragen te formuleren. Ik wil onderzoeken hoe ik kunsteducatie nog beter in de school kan krijgen met het procesgerichte leren”, gaat Anne verder. “Binnen CLICK. krijgen we diverse werkvormen aangereikt die me aan het denken zetten over mijn eigen proces. Ik ben heel gemotiveerd om te onderzoeken met leerlingen en collega’s hoe we anders kunnen werken op school. Ik wil graag de nieuwe vorm van leren inzetten en de koers varen die ik vanuit de academie ken.”
“Hoe breng ik mijn ideeën over lesgeven over op anderen? Die vraag houdt mij bezig. Het is heel fijn dat er in CLICK. ruimte is om te sparren met andere deelnemers. Juist door met de anderen over kunst te praten en werkvormen uit te proberen, kom ik op nieuwe ideeën. Ik zoek de verbinding in CLICK., het gaat vooral over het onderzoek en het proces.”
