‘Iedere dag heb je de keuze om door te gaan zoals je deed, of om een betere manier te vinden, het roer om te gooien.’ De woorden van zangeres en theatermaakster Tessa Berkelmans blijven nog even nagalmen in de ruimte. Lef tonen, voelen wat goed voelt, verstillen; thema’s die in de afgelopen anderhalf jaar naar boven kwamen in CLICK. In dit traject werkten 16 kunstvakdocenten en leerkrachten op het snijvlak van kunst en onderwijs. Samen. En altijd met het doel voor ogen: betekenisvolle educatie voor de kinderen van nu.
Een goed gesprek voeren over ‘Wie ben ik’, ‘Waar sta ik’, ‘Waar wil ik naar toe’, maar ook: experimenteren met elkaar, onderzoeken en kennisdelen. Om uiteindelijk tot nieuwe lesvormen, improvisatielessen, een muzikale reis door een wijk in Tilburg-Noord en duidelijker cultuurbeleid op school te komen. Concrete opbrengsten. Maar ook: meer zelfreflectie, een andere kijk op kunsteducatie en vooral verbinding tussen kunstvakdocenten, leerkrachten, leerlingen en het schoolteam.
Op 17 januari nemen de deelnemers hun collega’s, betrokken partners, geïnteresseerden uit het kunst- en cultuurveld en onderwijs mee op hun reis. Bij het Werkwarenhuis in Den Bosch delen ze de weg die ze hebben bewandeld. Samen, soms alleen, maar altijd; vanuit gelijkwaardigheid binnen de groep, waarbij vooral het proces voorop staat. ,,Bij de deelnemers zien we heel duidelijk een grondhouding van lef en openheid. Ze werken allemaal vanuit hun eigen vuur, dat merk je”, vertelt Annelijn Smulders, medeoprichter van Cultlab, initiatiefnemer van CLICK.
Proces ervaren
"Eens in de maand was er een bijeenkomst om even te landen en om kennis te delen met en door partners uit het culturele veld. De werking daarvan wisten we vooraf niet, maar het is zo mooi om te zien dat dat ‘niet weten’ heel goed heeft uitgepakt”, zegt Annelijn. Juist dat proces, waarin het ervaren en doen centraal staat, is voor deelnemers en dansdocenten Lara Knoops en Lotte Timmermans belangrijk geweest in het traject.
Samen werken ze aan educatieve dansvoorstellingen in het basis- en middelbaar onderwijs. Binnen CLICK. staat voor hen centraal: improvisatielessen en met leerlingen in gesprek gaan over de onderwerpen die zij belangrijk vinden. ,,Bij het project ‘CC je mee?’ dat we hebben ontwikkeld, staat improviseren voorop. Het mag fout gaan. En het groepsgevoel is belangrijk, je kunt je zo samen uitdrukken. Het onbekende aangaan, dat durven kinderen vaak toch wel. Zeker als de leerkracht meedoet. Dat is voor dit project essentieel, want uiteindelijk moet hij of zij zelf ook de lessen kunnen geven aan de kinderen”, vertellen Lara en Lotte.
Mix van leerkrachten en kunstvakdocenten
De rol van de leerkracht komt bij veel projecten binnen CLICK. terug, of het nou als aanjager van het cultuurbeleid binnen de school is, of het degene is die af en toe even een pas op de plaats maakt in de klas. Doordat de groep binnen CLICK. een combinatie is van leerkrachten en kunstvakdocenten, ontstaan er nieuwe ideeën en vullen deelnemers elkaar aan.
Zo is er een groepje deelnemers dat ‘Het creatief kompas’ ontwikkelde, vanuit hun eigen, gedeelde wens om een moment van rust te creëren aan het begin van een kunstles. Chantal van Hulst, leerkracht en cultuurbegeleider, Eefje van Buel, vakdocent beeldend en cultuurcoördinator, Jacqueline van Dijk, leerkracht en cultuurcoördinator en Yvonne Steur, leerkracht, basisschoolcoach voor pabostudenten en icc’er vonden elkaar in dit traject.
Rust in je hoofd
“Rust in je dagelijkse lespraktijk is heel belangrijk. We merkten allemaal dat we in de hectiek van een schooldag behoefte hebben aan een moment van landen en aankomen. Vooral voor de kinderen, maar ook voor onszelf als leerkracht en vakdocent”, vertelt Eefje. ,,Bijvoorbeeld door een meditatieoefening te doen, of met je ogen dicht een stukje klei in je hand te voelen. Even de focus op jezelf en daarna pas aan de slag met de les”, vertelt Chantal. Het creatief kompas is daarbij een hulpmiddel; een online tool waarin je aan een digitaal rad draait en bij elk nummer op het rad hoort een opdracht. Dat kan dans, theater, literatuur of beeldend zijn, maar altijd; een rustmoment voor kind en leerkracht.
Die verbinding vinden, tussen de deelnemers van CLICK., met de partners uit het veld die masterclasses gaven en met het kind; daar zit de kracht van het traject. “Je weet pas waar je staat, als je je kunt spiegelen aan de ander. Jouw positie in de groep in mag nemen. Juist door met anderen samen te werken, kun je je eigen ruimte ook weer vinden”, vertelt Anne Swinkels, muziek- en ckv-docent op het Van Maerlantlyceum in Eindhoven en bij de opleiding Docent Muziek van Fontys Academy of the Arts.
CLICK. is een traject dat voortdurend in beweging is en beweging vraagt van deelnemers. Een uitbreiding van het netwerk, die zich als een olievlek verder kan verspreiden. Een dynamische groep kunstvakdocenten en leerkrachten vol energie, die op z’n tijd rust en ruimte neemt. Om daarna weer verder te groeien en bloeien. Dit is geen einde van een traject, dit is een start van een nieuwe weg. Overduidelijk een komma, en géén punt.
Comments